Aktualności firm stowarzyszonych  •  Analizy i badania

Środki unijne podbiją aktywność w budownictwie

Kluczowa z punktu widzenia średnioterminowych perspektyw dla budownictwa jest aktywność w ramach kategorii „obiekty inżynierii lądowej i wodnej”. Odpowiada ona bowiem za ponad połowę produkcji budowlano-montażowej (por. wykres). Poniżej analizujemy perspektywy w tym segmencie budownictwa z punktu widzenia oczekiwanego przez nas wykorzystania środków unijnych w najbliższych latach.

Jedną z głównych determinant dynamiki produkcji budowlano-montażowej, w szczególności tej w segmencie obiektów inżynierii lądowej i wodnej, jest tempo absorbcji środków unijnych. Środki te stanowią bowiem dużą część finansowania inwestycji infrastrukturalnych. Z poszczególnych programów operacyjnych, w największym stopniu na projekty budowlane przeznaczone są środki w ramach programu Infrastruktura i Środowisko. Podczas poprzedniej unijnej perspektywy finansowej (2007-2013), w latach 2010-2015 dynamika wartości wniosków o płatność w tym programie operacyjnym wykazywała wysoką korelację z tempem wzrostu produkcji budowlano-montażowej (49%) oraz produkcji w segmencie obiektów inżynierii lądowej i wodnej (67%). Podobną sytuację obserwujemy również w trakcie obecnej perspektywy finansowej (2014-2020). W latach 2017-2021 wspomniane korelacje wynosiły odpowiednio 60,4% i 96,7%.

Można zauważyć, że profil wykorzystania środków unijnych (dynamika zgłaszanych wniosków o płatność) w ramach programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko był podobny w przypadku obu budżetów unijnych. Środki unijne w największym stopniu dynamizowały produkcję budowlano-montażową w czwartym-piątym roku trwania perspektywy. Z uwagi na przygotowania do EURO 2012 profil wykorzystania środków w ramach perspektywy 2007-2013 był bardziej stromy (znacząco wyższa dynamika w czwartym-piątym roku perspektywy, spadek r/r w siódmym-ósmym roku) niż w trakcie obecnej perspektywy 2014-2020.

Na podstawie doświadczeń związanych z absorbcją środków w ramach obu perspektyw finansowych oszacowaliśmy oczekiwane wykorzystanie środków unijnych w najbliższych latach. Analizujemy wyłącznie wykorzystanie środków w ramach Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (kontynuacja Programów Infrastruktura i Środowisko w poprzednich perspektywach), czyli tylko cześć całego budżetu unijnego, gdyż ten program ma kluczowe znaczenie dla branży budowlanej. Pomijamy jednocześnie środki w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO), który stanowi osobne źródło finansowania względem siedmioletniej perspektywy UE. Uważamy, że absorbcja środków w ramach Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko w trakcie realizacji perspektywy finansowej 2021-2027 będzie miała podobny przebieg jak w przypadku perspektywy 2014-2020. Warto zwrócić uwagę, że w 2016 r. mieliśmy do czynienia z dołkiem w absorbcji środków unijnych, który przyczynił się do wyraźnego spadku produkcji budowlano-montażowej (por. wykres). Z finansowania w ramach perspektywy 2007-2013 można było korzystać do 2015 r. włącznie, podczas gdy realizacja projektów z perspektywy 2014-2020 była w 2016 r. jeszcze mocno ograniczona. Uważamy, że z podobną sytuacją (znaczącego zmniejszenia absorbcji środków unijnych i silnego spowolnienia produkcji budowlano-montażowej) będziemy mieli do czynienia w 2024 r. Możliwość rozliczenia środków w ramach bieżącej perspektywy kończy się bowiem w 2023 r., a absorbcja środków w ramach perspektywy 2021-2027 będzie jeszcze ograniczona.

Z kolei uważamy, że absorbcja środków unijnych będzie w największym stopniu dynamizowała produkcjębudowlano montażową w 2023 r. Wówczas nałożą się na siebie strumienie środków z dwóch perspektyw unijnych (2014-2020 i 2021-2027). Stanowi to wsparcie dla naszej prognozy zakładającej przyspieszenie nakładów brutto na środki trwałe do 7,0% r/r w 2023 r. i wzrostu gospodarczego do 4,3% r/r. Istotne ryzyko dla przedstawionego powyżej profilu aktywności w budownictwie, inwestycji i wzrostu gospodarczego będzie stanowiło uruchomienie Krajowego Planu Odbudowy. Trudno jednoznacznie przewidzieć profil czasowy wydatkowania tych środków w ramach KPO, które zostaną wykorzystane głównie na realizację projektów budowlanych. W naszej ocenie uruchomienie KPO przyczyni się do jeszcze większego pobudzenia produkcji budowlano-montażowej w 2023 r. i ograniczy – zarysowany powyżej – jej spadek w 2024 r.

***

Credit Agricole Bank Polska S.A. pl. Orląt Lwowskich 1, 53-605 Wrocław www.credit-agricole.pl

Niniejszy materiał został sporządzony na podstawie najlepszej wiedzy autorów, z wykorzystaniem informacji pochodzących ze sprawdzonych źródeł. Nie może on być wykorzystywany jako rekomendacja do zawierania transakcji. Stawki zawarte w materiale mają charakter informacyjny. Credit Agricole Bank Polska S.A. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych komentarzy i opinii.

Jakub BOROWSKI Główny Ekonomista Chief Economist ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.: +48 22 573 18 40 e-mail: jakub.borowski@credit-agricole.pl

Romain REVEL Dyrektor Pionu Klientów Korporacyjnych Head of Corporate Clients Division ul. Żwirki i Wigury 18a, 02-092 Warszawa tel.:+48 22 434 30 82 e-mail: rrevel@credit-agricole.pl