Aktualności firm stowarzyszonych  •  Członkowie

Rzeczywistość po powodzi – Eksperci SAFEGE o niezbędnych działaniach

Coraz częstsze ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak susze czy gwałtowne opady, stają się poważnym zagrożeniem dla infrastruktury i życia ludzkiego. Wrześniowa powódź w 2024 roku, która zalała duże obszary Polski pozbawiła życia dziewięć osób i spowodowała straty materiale szacowane na kilka miliardów złotych. Zarządzanie wodami opadowymi w obliczu takich kataklizmów staje się kluczowe.  
Eksperci SAFEGE wskazują na pilną potrzebę inwestycji w infrastrukturę przeciwpowodziową i podkreślają, co obecnie należy zrobić, by jak najszybciej rozpocząć przywracanie zalanych miejsc do pierwotnego stanu. Fachowcy ds. budownictwa i inżynierii oraz ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju wskazują na rozwiązania wspomagające o dużej skuteczności i coraz częściej wykorzystywane na świecie przy minimalizowaniu skutków nadmiarów wód opadowych. Firma SAFEGE Polska, będąca częścią międzynarodowej grupy SUEZ, od lat realizuje zaawansowane projekty związane z zarządzaniem wodą i ochroną przeciwpowodziową.  
Doświadczenie w projektowaniu i nadzorowaniu infrastruktury wodociągowej, kanalizacyjnej oraz przeciwpowodziowej czyni ich idealnym partnerem do realizacji takich zadań.  

W odpowiedzi na powódź we wrześniu 2024 roku i prośby Rządu RP, Unia Europejska uruchomiła pomoc finansową dla krajów najbardziej dotkniętych przez żywioł, w tym dla Polski. Prezydent Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen ogłosiła, że do 10 miliardów euro może zostać zmobilizowane z Funduszu Spójności na wsparcie odbudowy zniszczonej infrastruktury w Polsce, Czechach, Austrii i na Słowacji. Polska ma otrzymać około 5 miliardów euro, które zostaną przeznaczone na szybkie naprawy i odbudowę najważniejszych obszarów zniszczonych przez powódź. Eksperci SAFEGE zaznaczają, że decyzje podejmowane na wstępnych etapach będą szczególnie ważne dla przyszłości procesu odbudowy.  

Poniżej eksperci przedstawiają niezbędne działania, jakie należałoby podjąć w obecnej sytuacji: 

1. Wsparcie w odbudowie infrastruktury krytycznej 

• Mosty i drogi – ocena uszkodzeń i opracowanie projektów odbudowy mostów oraz dróg  
  z zastosowaniem nowoczesnych technologii, które zwiększą ich odporność na powodzie.  

• Opcja: systemy oceny stabilności mostów na bieżąco, dzięki czujnikom wykrywającym przemieszczenia konstrukcji;  

• Systemy ochrony dróg – odwodnienia i dostosowanie przepustowości w przypadku nagłych oraz bardzo intensywnych opadów. 

2. Oczyszczanie i usuwanie odpadów powodziowych 

• Oczyszczanie wody – instalacja tymczasowych mobilnych instalacji oczyszczania wody, aby zapewnić dostęp do czystej wody pitnej w obszarach, gdzie wodociągi zostały uszkodzone; 

• Zarządzanie odpadami powodziowymi – opracowanie planu i wsparcie logistyczne w zakresie usuwania gruzu, zniszczonych mebli, osadów i innych odpadów pozostałych po powodzi. 

3. Wsparcie techniczne i konsultacje 

• Ocena stabilności budynków – przeprowadzenie inspekcji budynków, które zostały zalane pod kątem ich strukturalnej integralności.  

• Udzielenie konsultacji w zakresie koniecznych napraw lub zabezpieczeń; 

• Wsparcie techniczne przy zabezpieczeniach tymczasowych, czyli pomoc w opracowaniu tymczasowych konstrukcji ochronnych w miejscach, gdzie mogą wystąpić kolejne zalania. 

4. Projekty techniczne zwiększające odporność na przyszłe powodzie 

• Przede wszystkim wprowadzenie monitorowania i obszarowego zarządzania wodami opadowymi w zlewniach; 

• Tworzenie w zlewni warunków mających sprzyjający wpływ na spowolnienie spływu wód opadowych i ich szybkiej koncentracji poprzez wielokierunkowe zadania – tj. dolesienia, odtwarzanie i udrażnianie starorzeczy, zalesienia śródpolne, pasy zadrzewień wzdłuż cieków, prowadzenie racjonalnej gospodarki rolnej mającej wpływ na zwiększenie pojemności wodnej gleby; 

• Odtworzenie mokradeł, które odgrywają ważną rolę również w retencjonowaniu i filtrowaniu wody; 

• Budowa i modernizacja wałów przeciwpowodziowych – zaprojektowanie i budowa nowoczesnych barier przeciwpowodziowych, szczególnie w miejscach newralgicznych; 

• Pomoc we wprowadzeniu systemów do monitorowania poziomu wody, które będą ostrzegać przed zbliżającym się zagrożeniem; 

• Zaprojektowanie systemów odwadniających umożliwiających szybsze odprowadzanie wody z terenów zalanych, zarówno z miast, jak i obszarów wiejskich.  

• Opcja: wdrożenie mobilnych przepompowni o dużej wydajności, które można rozmieścić w strategicznych miejscach w regionie; 

• Renowacja sieci kanalizacyjnych – modernizacja istniejącej infrastruktury kanalizacyjnej, tak aby mogła efektywniej odprowadzać wodę w czasie intensywnych opadów (budowa kolektorów i dodatkowych zbiorników retencyjnych, niezbędne analizy, konsultacje). 

Niezbędne wdrożenia uzupełniające 

5. „Zielona infrastruktura” GSI (Zielona Infrastruktura Deszczowa, z ang. Green Stormwater Infrastructure / GSI)  

• Odtwarzanie terenów zalewowych poprzez projektowanie i wdrażanie "Zielonej infrastruktury", jak retencja wody na terenach zalewowych, które mogą pomóc zminimalizować skutki przyszłych powodzi; 

• Zielona Infrastruktura Deszczowa w miastach i miejscowościach, by minimalizować ryzyko podtopień i zalania kanalizacji; w skład tych systemów wchodzą m.in.: zielone dachy, niebieskie dachy, ogrody deszczowe, zielone ściany, bioretencja, permeabilne nawierzchnie, zbiorniki retencyjne, studnie chłonne; 

• Zielone i Niebieskie Dachy oprócz walorów estetycznych, mają zdolność do retencji od 46% do 83% opadów, w zależności od intensywności deszczu i struktury systemu. 

Eksperci SAFEGE zwracają uwagę, że podczas procesu odbudowy będzie można jednocześnie zmodernizować wyżej wymienione elementy infrastruktury, m.in. o powyżej opisane elementy GSI, które stanowią uzupełnienie większej infrastruktury retencyjnej zlokalizowanej z dala od wielkich miast. 

Przykładem działań ekspertów jest nadzór budowy Kolektora Wiślanego w Warszawie  
o długości 9,5 km. Będzie on jednym z 2 kolektorów tranzytowo-retencyjnych będących elementem projektu rozbudowy pojemności retencyjnej warszawskiej kanalizacji ogólnospławnej.  

 
Kolejnym przykładem jest nadzór nad poprawą gospodarki wodami opadowymi i roztopowymi na terenie Chojnic i Człuchowa. W ramach tego przedsięwzięcia powstało 14,2 km kanalizacji deszczowej,  
4 zbiorniki retencyjne oraz instalacja systemu sterowania i kontroli przepływu wód opadowych,  
co znacznie poprawia ochronę przeciwpowodziową tych terenów​ (więcej informacji o projektach  
z zakresu przeciwpowodziowego tutaj). 

Firma posiada także szerokie doświadczenie w modernizacji infrastruktury wodno-ściekowej, co jest niezbędne dla skutecznego zarządzania wodami w przypadku ekstremalnych zjawisk pogodowych. Projekty takie jak budowa kanalizacji w Strzelinie czy kompleksowa modernizacja systemu odprowadzania wód opadowych w Płocku świadczą o wysokich kompetencjach w zakresie rozwiązań inżynieryjnych. 

Suma wspólnych działań skutkuje znacznym wzrostem bezpieczeństwa w obszarach stosujących rozmaite opcje zarządzania wodami opadowymi, by ograniczyć szkodliwy wpływ powodzi błyskawicznych w przyszłości. Obecnie priorytetowa jest pomoc osobom poszkodowanym w wyniku minionej powodzi w Polsce, która objęła obszar południa kraju, konkretnie: Żagań, Nysę, Kędzierzyn-Koźle, Brzeg, Lewin Brzeski, Głuchołazy, Opole, Jelenią Górę i satelitarną część Wrocławia. Najbardziej ucierpiały regiony przygraniczne: Stronie Śląskie, Kłodzko i Lądek Zdrój. Wstępnie straty oszacowano na 4,2 mld PLN. Każdego dnia napływają nowe aktualizacje, a kwota szacunków idzie w górę.  

W części drugiej Eksperci SAFEGE opowiedzą więcej o Zielonej Infrastrukturze Deszczowej (GSI) oraz zaprezentują kilka narzędzi z jej obszernej palety.  

Artykuł autorstwa SAFEGE S.A.S. Oddział w Polsce  

SUEZ Consulting Polska (SAFEGE Polska) to specjaliści w każdej dziedzinie inżynierii. 

Firma działa na rzecz sektora publicznego, firm komercyjnych i przemysłu. Jest liderem rynku inżynieryjnego  
i konsultingowego, obecnym w Polsce od ponad 30 lat jako część międzynarodowej grupy SUEZ. Oferta  
SAFEGE to kompleksowa obsługa każdej inwestycji – od due diligence, koncepcji i studiów wykonalności przez projektowanie, doradztwo techniczne, aż po funkcję Inżyniera Kontraktu i Inwestora Zastępczego. Firma doradza przy realizacji inwestycji dotyczących budownictwa przemysłowego, kubaturowego, drogowego, kolejowego, wodno-ściekowego oraz energetycznego, zapewniając: 

• dokumentację przedprojektową 

• konsulting środowiskowy 

• wielobranżowe projektowanie 

• pomoc w wyborze wykonawcy robót  

• nadzór inwestorski / usługi inwestora zastępczego 

• doradztwo i pomoc techniczną w inżynierii budowlanej i środowiskowej 

Firma jest obecna w całej Polsce z 25 biurami terenowymi, realizując obecnie ponad 200 inwestycji.  
SUEZ Consulting Polska (SAFEGE Polska) – kompleksowo, profesjonalnie, lokalnie.