COVID-19  •  Aktualności firm stowarzyszonych  •  Analizy i badania

NEWSLETTER SPECJALNY NR 2

W oczekiwaniu na projekt rządowego pakietu osłonowego dla przedsiębiorców, prezentujemy Państwu narzędzia wynikające z obowiązujących przepisów, których już dziś możecie Państwo używać w celu niwelowania negatywnych skutków gospodarczych rozprzestrzeniania się choroby COVID-19 w Polsce i na świecie.

Przyznanie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych

Ordynacja podatkowa przewiduje możliwość przyznania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, polegających na odroczeniu terminu płatności podatku lub zaliczek na podatek, rozłożeniu zapłaty podatku na raty, odroczeniu lub rozłożeniu na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami lub umorzeniu w całości lub w części zaległości podatkowej oraz odsetek. W przypadku przedsiębiorców, przyznanie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych lub zaległości powinno być analizowane z uwzględnieniem przepisów o pomocy publicznej. Jednym z powodów przyznania ulgi stanowiącej pomoc publiczną jest udzielenie wsparcia w celu naprawienia szkód wyrządzonych nadzwyczajnymi zdarzeniami, do których niewątpliwie należy zaliczyć rozprzestrzenianie się epidemii w Polsce i na świecie. Postępowanie w zakresie pomocy publicznej z reguły jest najbardziej skomplikowanym elementem przyznania ulgi, jednak zarówno Rząd, jak i Komisja Europejska zapowiedzieli, że w najbliższym okresie przepisy o pomocy publicznej nie będą tamowały rozpatrywania wniosków o przyznanie ulg w spłacie zobowiązań podatkowych.

W celu przyznania ulgi należy zwrócić się do właściwego organu podatkowego, uzasadnić wystąpienie ważnego interesu wnioskodawcy w przyznaniu ulgi oraz przedłożyć możliwie jak najwięcej dowodów w celu wykazania wpływu aktualnej sytuacji epidemiologicznej na prowadzoną działalność gospodarczą.

Rozliczenie straty podatkowej z lat poprzednich

Przedsiębiorcy mają prawo obniżyć dochód o poniesioną stratę podatkową. Strata może zostać odliczona od dochodu osiągniętego w ramach tego samego źródła w ciągu następnych pięciu lat podatkowych. Jednorazowo można już rozliczyć stratę do 5 mln zł. Dotyczy to jednak wyłącznie strat powstałych po 31 grudnia 2018 r.

Zgodnie z interpretacjami organów podatkowych, podatnik może potrącić stratę już od zaliczek na podatek, nie czekając do końca roku podatkowego. To od podatnika zależy, czy odlicza ją przy wyliczaniu okresowych zaliczek, czy dopiero w ostatecznym rozliczeniu rocznym. Zatem stratę poniesioną w 2020 r. będzie można odliczyć jednorazowo do kwoty 5 mln zł od dochodu osiągniętego w 2021 r. Nadwyżkę ponad 5 mln zł odlicza się w kolejnych latach podatkowych – do 50 proc. straty każdego następnego roku. Wszystko to pod warunkiem, że Rząd nie zaproponuje przedsiębiorcom bardziej korzystnego rozliczenia w tym zakresie.

Zaliczenie kar umownych i odszkodowań do kosztów uzyskania przychodu

Obecna sytuacja ekonomiczna może skutkować obowiązkiem zapłaty kar umownych lub innego rodzaju odszkodowań z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań. Zasadniczo kary umowne i odszkodowania stanowią koszt uzyskania przychodu, lecz ustawy podatkowe zawierają szereg wyłączeń w tym zakresie. Dotyczą one tych kar umownych i odszkodowań, które wypłacane są z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz z tytułu zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Powyższy katalog ma charakter zamknięty, co oznacza, że kary umowne naliczane w przypadku opóźnienia w dostarczeniu towaru lub wykonaniu usługi powinny być uznane za koszt uzyskania przychodu, jeśli podatnik wykaże związek ich poniesienia z osiąganymi przychodami.

Podobnie jest w przypadku kar umownych naliczanych w związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy. Poniesienie wydatku w tym zakresie również może stanowić koszt uzyskania przychodu na zasadach ogólnych.

Każdorazowo w przypadku wystąpienia obowiązku zapłaty kary umownej w związku z obecną sytuacją społeczno-ekonomiczną, konieczne jest przeanalizowanie podstaw jej naliczenia i możliwości zaliczenia kary do kosztów uzyskania przychodu.

Nie jest wykluczone, że Minister Finansów w drodze interpretacji ogólnej odniesie się do kwestii zaliczania kar umownych zapłaconych w związku z epidemią koronawirusa do kosztów uzyskania przychodów.

Ulga na złe długi

W podatku od towarów i usług i podatku dochodowym obowiązują przepisy dotyczące tzw. ulgi na złe długi. Jeśli podatnik nie otrzyma zapłaty od kontrahenta w ciągu 90 dni po terminie płatności, ma możliwość skorygowania podstawy opodatkowania w VAT oraz pomniejszenia podstawy opodatkowania w podatku dochodowym. Z kolei po stronie dłużnika wystąpi obowiązek analogicznego skorygowania odliczonego VAT oraz wyłączenia wydatku z kosztów uzyskania przychodu. Aby skorzystać z ulgi, dłużnik nie może być w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

Wierzytelności wobec upadłego kontrahenta mogą być z kolei zaliczone do kosztów uzyskania przychodów jako odpis aktualizujący, jeśli wcześniej zostały zaksięgowane jako należne przychody.

***

Będziemy Państwa na bieżąco informować o postępach prac legislacyjnych nad konkretnymi rozwiązaniami Rządu w zakresie niwelowania skutków epidemii dla gospodarki.